کد مطلب:94873 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:138
[صفحه 764] كمیل ابن زیاد- كه از یاران علی (ع) بود- گفته است: روزی امیرمومنان دستم را گرفت و به صحرا برد. چون به بیرون شهر رسید، آه اندوهباری كشید و فرمود: ای كمیل، دلها گنجینه دانشند و اسرار. بهترین دلها، دلی است كه خدا حافظ آن باشد تو این سخن از من بشنو و از یاد مبر كه مردم سه گروهند: عالم ربانی. دانشجوئی كه در جستجوی رستگاری است و كسانی كه همچون مگسان ضعیف و ناتوان، بدنبال هر صدائی و بدنبال وزش هر بادی روان میگردند. اینان نه از نور دانشی، روشنی می گیرند و نه به پایه و اساسی اتكا دارند. ای كمیل، دانش برتر و بهتر از دارائی است. زیرا علم ترا نگاه میدارد، اما تو باید حافظ ثروت باشی. از دولت هر چه ببخشی كم میشود، اما علم بر اثر بخشیدن افزون میگردد. آنكس كه با ثروت و مال پرورش یافته، با نابودی آن، محو و نابود میگردد. ای كمیل، تحصیل علم، دین است و فلك دین، با دانش میچرخد. آدمی در دوران زندگی خود، راه فرمانبرداری از خدای را، به علم میشناسد و پس از مرگش به نیروی علم و دانش، نام نیك از خویش بجای می گذارد. پیوسته حكومت بدست علم است، و ثروت، محكوم و مغلوب و در دست فنا و نابودی است. ای كمیل گردآورندگان ثروت، در عین زندگی همچون مردگانند. اما دانشمندان، تا دنیا باقی است جاودان و زنده اند گرچه پیكرشان را خاك از انظار نهان ساخته، اما تصویرشان بر لوح دلها مصور است. (در این هنگام امیرمومنان به سینه خود اشاره فرمود و چنین ادامه داد ): در اینجا علم فراوان است. چه خوش بود اگر كسانی را پیدا میكردم كه تحمل شنیدن این علم را داشتند. گاه چنین كسانی را می یابم، اما بر آنان ایمن نیستم زیرا آنان دین و دانش را برای پیشرفت امور دنیائیشان میطلبند و نعمتها و حجتهای خداوند را بر علیه بندگان و دوستان پروردگار، بكار میبرند. یا فرمانبردار دانشمندی را می یابم كه از اطراف و جوانب كار، بینا و آگاه نیست. با نخستین شبهه ای شك و تردید و گمان خلاف، در دل او همچون آتش زبانه می كشد. اما تو بدان كه نه این اهل امانت است و نه آن. و نیز گاهی می یابم كسی را كه در كامجوئی، راه افراط پیموده و به سهولت از هوس و هوس پیروی می كند. یا كسی كه پیوسته مشتاق و آرزومند ثروت اندوزی است. این دو هم- در این امور - اشخاص مطمئنی نیستند. نظیر آنان، چهارپایانی هستند كه فكرشان فقط چریدن است و بس. در چنین روزگاری علم، حاكم بر مرگ، و حافظ علم، محكوم و مغلوب است [صفحه 765] ای كمیل، بی هیچ تردید، زمین از حجتی كه بر پا دارنده دین خداست تهی و خالی نمی ماند. چنین كسان یا رخ مینمایند و آشكار میشوند، و یا میترسند و پنهان میگردند، تا اینكه حجت و دلائل روشن خداوندی ضایع و نابود نگردد آنان، چند تن هستند و اینك در كجا می باشند؟ به خدا سوگند كه آنان از لحاظ شمارش و اعداد، كم اما در مقام و منزلت، نزد خدا بسی بزرگ و ارجمندند. پروردگار حجت و دلائل روشن خویش را بوجود آنان حفظ می كند، تا آنان آیات و نشانه های آشكار را به كسانی مانند خودشان بسپارند، و بذر این درخت پر ثمر را در دلها بیفشانند. علم و معرفت، با حقیقتی آشكار به آنان روی آورد و به سهولت و با خوش باوری بكار بسته شود آنچه را كه اهل عیش و طرب سخت و دشوار بشمرند، آنان آن را برای خویش آسان به بینند و به هر چه كه ابلهان و نادانان از آن بترسند، مایوس میگردند. چنین كسان در دنیا با روحی بلندمرتبه و مربوط به رحمت الهی زندگی می كنند. آنان در روی زمین، جانشینان و نمایندگان خداوند هستند و مردم را به حق دعوت میكنند. آه... من بسی مشتاق و آرزومند دیدار چنین كسان هستم. اینك تو ای كمیل اگر میخواهی به منزلت بازگرد
صفحه 764، 765.